Zadziwiające są wyniki badań, które pokazują jak szybko użytkownicy internetu decydują o tym, czy zostać na stronie internetowej na którą zostali skierowani, czy ją opuścić. Zazwyczaj wystarczy im kilka sekund. Co o tym decyduje? I dlaczego dzieje się tak, a nie inaczej?
Celem poniższego artykułu jest uświadomienie, jak ważnym aspektem tworzenia strony internetowej jest zaprojektowanie użytecznego interfejsu. Projektowanie to złożony proces, błędnie potocznie utożsamianym z tworzeniem samego projektu graficznego. Oczywiście, projekt graficzny jest jednym z elementów, jednakże nawet nie najważniejszym. Dobry „layout” wychodzący od grafika jest poprzedzony szeregiem analiz i wytycznych projektanta aplikacji. I tym czynnikom powinien być podporządkowany.
Główną funkcją strony internetowej jest oczywiście realizacja celów obranych przez właściciela – na przykład sprzedaż przez Internet czy pozyskanie nowych klientów. Z drugiej natomiast strony są zawsze użytkownicy, do których witryna jest kierowana. Z ich punktu widzenia funkcją strony jest realizacja celów, w jakich na stronę przybyli, czyli na przykład zakup produktu lub uzyskanie poszukiwanych informacji. Bez użytkowników realizacja celów właściciela jest właściwie niemożliwa. Dlatego tak ważna jest ich satysfakcja i swoboda w korzystaniu ze strony, którą udostępniamy. Można powiedzieć, że zadowolenie użytkownika jest tu najważniejsze.
Strona internetowa (czy też aplikacja internetowa) wyświetlana w przeglądarce jest interfejsem, który umożliwia komunikację człowieka z serwerem internetowym. Aby strona dobrze spełniała swoją funkcję, jej interfejs musi być dobrze zaprojektowany. Co znaczy dobrze? To znaczy tak, by zaspokajać potrzeby użytkowników w łatwy dla nich sposób. Dlatego wbrew potocznemu mniemaniu projektowanie strony internetowej nie jest procesem ani łatwym, ani oczywistym. Na pewno projekt strony internetowej nie może być dziełem przypadku.
W powyższym akapicie użyliśmy określenia „dobra” strona internetowa. W języku specjalistycznym używa się określenia „użyteczna”. To jedno z najważniejszych pojęć związanych z projektowaniem stron internetowych.
Użyteczność (ang. usability) – to po prostu ergonomia lub wygoda obsługi interfejsu. Rozwijając tę definicję, użyteczność jest miarą wydajności, efektywności i satysfakcji użytkownika z jaką dany interfejs może być używany.
Dr Jakob Nielsen, autorytet w dziedzinie użyteczności, opisuje ją w następujący sposób:
Użyteczność to atrybut jakości związany z tym jak coś jest łatwe w użyciu. Jeszcze precyzyjniej określona – oznacza to, jak szybko użytkownik nauczy się z tego czegoś korzystać, jak efektywny jest podczas takiego używania, jak łatwo zapamiętywane jest to coś, na ile pozbawione jest błędów oraz jak bardzo użytkownicy lubią z tego czegoś korzystać. Jeżeli użytkownicy nie chcą lub nie mogą używać jakiejś właściwości, równie dobrze może ona nie istnieć.
Nawet najbardziej interesująca i przydatna funkcja na stronie będzie bezużyteczna, jeżeli zostanie źle zaprojektowana. Zapewniam, użytkownik nie zechce się jej uczyć, dlatego jakiekolwiek instrukcje obsługi mijają się z celem. Co więcej – są dobitnym dowodem na to, że strona jest źle zaprojektowana! Klient prędzej ze strony ucieknie, niż podejmie się wysiłku zgłębiania zamysłu właściciela czy twórcy strony. A wtedy pieniądze wydane na taką stronę okażą się stracone.
Najważniejsze elementy, które wpływają na łatwość użycia interfejsu to:
- prosta w użyciu nawigacja
- dobra czytelność
- odpowiednia hierarchia informacji.
Zaprojektowanie dobrej struktury strony wymaga specjalistycznej wiedzy oraz doświadczenia. Dlatego, jeżeli chcesz posiadać profesjonalną witrynę internetową, nie daj się zwieść pozorom. Niedoświadczenie w tej kwestii może mieć zgubne skutki.